نام به فارسی : ماریتیغال (خارمریم)
نام به انگلیسی: milk-thistle ,
marian thistle, mary thistle
نام علمی: Silybum marianum
تاریخچه |
| خار مریم (نام علمی: Silybum marianum) یا همچنین شناخته شده در نزد مردم ایران با اسم مارتیغال و با نام‌های شناخته شده در جهان از قبیل نام انگلیسی خار شیری (milk thistle), marian thistle, mary thistle یا خار اسکاتلندی.
گیاه خار مریم از رده دولپه‌ای‌ها، راسته گل‌مینا و تیرهٔ کاسنیان می‌باشد. این گیاه با بازه زمانی رشد هر یک سال یا در بعضی نژادها هر دو سال بوده و خودرو می‌باشد. شکل ظاهری معمول این گیاه، گلی با رنگهای قرمز تا بنفش و برگهایی رنگ رفته و دارای رنگ سبز مایل به زرد و به‌همراه وریدهای سفید رنگ می باشد. |
محل رویش و پرورش گیاه |
| فراوانترین منطقه رشد این گیاه، سواحل جنوب شرقی انگلیس (که فراوانترین نقطه کره زمین، این منطقه است)، ایران، آمریکای شمالی و استرالیا و نیوزیلند می‌باشد. مزارع ساخته شده توسط انسان این گیاه، برای مصارف دارویی و برآورد مواد اولیه صنعتی از این گیاه در مناطق وسیعی در اتریش (منطقه والدویرتل)، آلمان، مجارستان، لهستان، چین و آرژانتین قرار داشته و در مناطق اروپایی کاشت این گیاه، هر ساله در بین ماه‌های مارس تا آوریل انجام و برداشت آن در ماه اگوست در حدود ۲ تا ۳ هفته بعد از گل دادن این گیاه در دو مرحله (بریدن و تمیزکردن یا خرمن‌کوبی) انجام می‌شود. دانه‌های خار مریم یکی از مهمترین منابع طبیعی دارویی برای امراض کبد است، ماده سیلیمارین موجود در دانه‌های این گیاه یکی از مؤثرترین پادزهرها حتی برای موارد مسمویت ناشی از قارچ مهلک کلاهک مرگ نیز هست. این گل همچنین استفاده زیبایی شناختی برای تزیین باغ خانه‌ها و سبدها نیز دارد. |
| مهمترین خواص درمانی |
| خار مریم در موارد معتددی از نظیر بیماری‌های کبد و مقابله با سرطان استفاده می‌شود. اما باید اشاره نمود آزمایش‌های علمی در بارهٔ این گیاه متناقض و ناهماهنگ بوده.
در گذشته خار مریم در پزشکی سنتی چینی به عنوان یک :
اگرچه خاصیت درمانی این گیاه هنوز ناشناخته است، خار مریم بعضی مواقع برای بیماری‌های کبد (زردی ویاهمان یرقان، سیروز و هپاتیت) تجویز می‌شود. سازمان تحقیقات در مورد سرطان کشور انگلیس می‌گوید: در اینترنت مواردی مشاهده شده که اذعان می‌کنند خار مریم برای کاهش سرعت رشد بعضی نمونه سلول‌های سرطانی بسیار مفید است، اما هیچ مدرکی دال بر اثبات این موارد موجود نیست. همچنین در مطالعاتی اثرات ضد چسبندگی داخل شکمی (ناشی از جراحی‌های داخل شکمی و لگنی) عصاره خارمریم با توجه به خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی آن به اثبات رسیده است. |
طرز استفاده و حداکثر میزان استفاده روزانه و عوارض استفاده بیش از حد |
خار مریم معمولاً برای مصرف مقدار کم دارای عوارض خاصی نیست. اما درصورت مصرف بیش از حد این گیاه، عوارض جانبی همچون :
همچنین خار مریم باعث پایین آمدن سطح قند خون می‌شود. به همین دلیل به افراد داری سطح قندخون پایین یا دارای دیابت و کسانی که به هردلیل برای آن‌ها داروهای مرتبط با قند خون تجویز شده، هشدار برای مصرف کردن داده می‌شود. همچنین استفاده این گیاه برای زنان باردار یا در دوران شیردهی باید با احتیاط همراه باشد. خار مریم همچنین در گذشته برای مقوی ساختن شیر مادر به مادران داده می‌شده اما مطالعاتی در مورد مصرف این گیاه برای زنان باردار نشان داده که عوارض جانبی کمی برای آنان به همراه دارد. |
| منابع |
