زیره سبز

تاریخچه

زیره دانه ی معطری است که گیاه آن شبیه بوته هویج است برگ هایش 20 الی 30 سانتی متر و ارتفاع گیاه حدود 50 سانتی متر است و میوه آن (که به اشتباه دانه گفته می شود) به اندازه دو میلی متر و هلالی شکل و دارای 5 خط برجسته است.

زیره در دو نوع

1. زیره سبز (با نام علمی:Cuminum cyminum) و زیره سیاه (با نام علمی:Carum carvil) وجود دارد.
2. زیره سبز( Cuminum cyminum):این نوع زیره هم به صورت پرورشی و هم خودرو یافت می شود. در ایران نوع پرورش زیره سبز وجود دارد که از اجزای اصلی پودر کاری می باشد و برای تقویت طعم غذاها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در داروهای سنتی از سالها قبل استفاده می شود.

محل رویش و پرورش گیاه

برای نخستین بار در ایران و سرزمین‌های مدیترانه‌ای کشت شده‌است. در روم باستان و مراکش نیز به عنوان ادویه وخوراکی در غذاها استفاده می‌شده‌است. در اروپا و در قرون وسطی در اسپانیا و مالت کشت می‌شده‌است و توسط استعمارگران اسپانیایی و پرتغالی به آمریکا معرفی شد. زیره انواع مختلفی داره که معروف‌ترین آن‌ها زیره سبز و زیره سیاه است که هر دو در آشپزی ایرانی استفاده می‌شود.

امروزه بیشترین کشت به ترتیب در کشورهای هند، ایران، ازبکستان ٬تاجیکستان ٬ترکیه، مراکش، مصر، سوریه، مکزیک، شیلی و چین است.

چون زیره سبز گیاهی مدیترانه ای است، لذا در طول رویش به حرارت مناسب و نور کافی نیاز دارد مقدار اسانس گیاهان که در مناطق گرم با نور فراوان می‌رویند بیش از مناطق دیگر است.

خراسان: سبزوار، علی‌آباد، مشهد، صالح آباد تهران، بین تهران و سمنان در ناحیه ای بنام کیش لک در ارتفاعات ۹۰۰ متری به حالت خودرو و نیمه خودرو سمنان، دامغان، سرخه در ۱۱۰۰ متری پرورش آن در غالب نواحی مساعد صورت می‌گیرد.

مهمترین خواص درمانی

• آهن 
• کلیسیم 
• منیزیم
• فیبر
• آنتی اکسیدانها 
• ویتامین A

می باشد.

ضد تشنج است. برای برطرف کردن بیماری صرع مفید است. در دفع گاز معده مؤثر است. قاعده آور است. عرق آور است. برای رفع برونشیت از دم کرده زیره استفاده کنید. برای برطرف کردن سوءهاضمه مفید است. ترشحات زنانگی را برطرف می‌کند. برای تحریک اشتها زیره سبزه را با سرکه و آب مخلوط کرده و قبل از غذا بخورید. برای برطرف کردن قطره قطره ادرار کردن زیره را تفت داده و سرخ کنید سپس با آب بخورید. برای رفع نفخ روده و معده می‌توانید دم کرده زیره را تنقیه کنید. برای التیام زخم چشم، دانه‌های له شده زیره سبز را در آب برنج خام خیس کرده و سپس مایع بدست آمده را قطره قطره روی زخم چشم بریزید. هنگامیکه اطفال شیرخوار دل درد دارند و نفخ در شکم شان پیچیده چند قطره اسانس زیره را با روغن بادام مخلوط کرده و با آن شکم آن‌ها را ماساژ دهید؛ و بالاخره زیره را در غذاهایی که نفاخ هستند مخصوصاً حبوبات استفاده کنید.

خواص و فواید زیره سبز

• درمان هموروئید
• کمک به هضم
• تقویت سیستم ایمنی
• کاهش وزن
• سلامت پوست
• رفع التهاب
• خاصیت ضد میکروبی
• استرس و افسردگی
• درمان اختلالات تنفسی
• تقویت حافظه
• سرشار از آهن
• کمک به ترک مواد مخدر
• درمان بی خوابی
• پیشگیری از ابتلا به دیابت
• ضد ویروس و ضد باکتری
• جلوگیری از سرطان
• بهبود کلسترول خون
• تقویت استخوان ها
• افزایش ادرار و سم زدایی

از دیگر خواص زیره

• دارای خاصیت برای فزایش شیر مادران در دوران شیردهی
• زیره سبز ضد تومور، ضد صفرا، ضد باکتری و ضد عفونی کننده است.
• دم کرده زیره مفید برای برطرف کردن سوء هاضمه
• استفاده از مخلوط زیره سبز با عسل برای رفع درد

طرز استفاده و حداکثر میزان استفاده روزانه و عوارض استفاده بیش از حد

روش استفاده از زیره برای لاغری :

برای استفاده از زیره در کاهش وزن ، روشهای متعددی وجود دارد که می توان از آنها استفاده کرد.

1. عرق زیره 

2. پودر زیره و ماست

روش دیگر استفاده زیره برای کاهش وزن ، مصرف پودر زیره به همراه یک قاشق چایخوری ماست است. این ترکیب را بعد از هر وعده غذایی به مدت 15 روز استفاده کنید تا شاهد نتایج مطلوب آن باشید.

3. دانه زیره :

دانه زیره را می توان برای لاغری مصرف نمود. در این روش 2 قاشق غذاخوری دانه زیره را به مدت 5-6 ساعت یا یک شب در آب خیس کنید. سپس، دانه ها را جوشانده و از صافی عبور دهید. در مرحله بعد با افزودن آب لیمو به این نوشیدنی می توان آن را مصرف نمود.  این نوشیدنی را به مدت 2 هفته و با معده خالی میل کنید.

4. دمنوش زیره سبز:

افرادی که به خوردن دمنوش علاقه دارند و می خواهند وزن خود را کمتر کنند می توانند از دمنوش زیره استفاده کنند. پودر زیره را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و کمی نمک برای داشتن طمع بهتر به آن افزوده کنید به مدت 20 روز بعد از غذا از این دمنوش میل کنید.

عوارض جانبی استفاده بیش از حد زیره سبز:

طبق روال همیشگی مطالب بررسی خواص خوردنی ها در بخش سلامت نمناک بعد از معرفی فواید لازم است عوارض زیره را هم بدانید که شامل :

1. آلرژی

2. آروغ زدن

3. سوزش سر دل

4. ناباروری مردان

5. افزایش خونریزی در قاعدگی

6. بارداری و شیردهی

7. آسیب به کبد

8. تاثیر اعتیاد آور

9. کاهش قند خون

10. کهیر زدن

زیره سبز تاثیر زیادی بر روی ترشحات هورمون تیروئید دارد و موجب افزایش میزان ترشحات می شود. به همین دلیل برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید بسیار مناسب است. اما باید توجه داشت که افراد لاغر نباید در مصرف زیره ، زیاده روی کنند ، چرا که به پرکاری تیروئید مبتلا می شوند.

تداخل دارویی

طبق نتایج تحقیقات ، زیره سبز ممکن است با برخی از آنتی بیوتیک ها و دارو های کاهش دهنده قند خون تداخل داشته باشد.

منابع

2.      https://www.beytoote.com

3.      https://namnak.com